آموزش تندخوانی-قسمت دوم
تکنیک‌های تندخوانی
در بخش اول، مسائل پایه‌ای و اصول تند خوانی را بررسی کردیم ، آن همه توضیح و تفسیر را خواندیم تا به همچین چیزی برسیم! در این مرحله بخش اعظمی از فرایند تندخوانی را یاد خواهیم گرفت تا بتوانیم با سرعت بهتری متون را مطالعه کنیم؛ تکنیک پیش رو (Scanning) است.
در روش اسکن، چشم‌ها برای یافتن بخش بخصوصی از اطلاعات و داده‌هایی که مغز به دنبال آن‌هاست، نگاهی سریع به متن مورد مطالعه خواهد داشت. اسکن در قیاس با تکنیک مرور سریع یا (Skimming) روش آسان‌تری است.
اجازه بدهید یک داستان کوتاه در این مورد را با هم بررسی کنیم. رئیس جمهور روزولت، یکی از مشتاق‌ترین و سریع‌ترین رهبران جهان در تندخوانی در طول تاریخ بوده است! هنگامی که روزولت تصمیم به یادگیری تند خوانی گرفت، سرعتش در خواندن متوسط بود. در مرحلۀ اول سعی کرد تا فاصلۀ بین مکث‌های چشم‌هایش را بیشتر کند، به این صورت که ابتدا این افزایش را به ۴ کلمه، سپس ۶ و در نهایت ۸ کلمه رساند.
در گام دوم وی با تمرین خواندن دو خط به صورت همزمان و سپس خواندن به شکل زیگزاگ تا پایین صفحه و خواندن پاراگراف‌های کوچک با حرکت یک چشم، مسیر تندخوانی را ادامه داد. روش او شباهت زیادی با روش‌های متداول امروز داشت. چارلز دیکنز نویسندۀ محبوب روزولت بود، او هنگام خواندن رمان‌های این نویسندۀ برجسته از تکنیک‌های Scanning استفاده می‌کرد. داستان همین‌جا به پایان رسید، ازآن مدل هاي پایان باز!
انواع تکنیک‌های اسکن
۱. روش مبتدی (یک انگشتی)
برای شروع، یک کتاب را در نظر بگیرید و از یک نفر بخواهید لغتی را در صفحه مشخص کند و شما با یک انگشت بصورت عمودی یا افقی، دنبال لغت مورد نظر بگردید تا آن لغت را پیدا کنید. به همین سادگی!
۲. روش نیمه‌حرفه‌ای (سه انگشتی)
همان کاری که در روش مبتدی انجام دادیم را این‌بار با سه انگشت انجام می‌دهیم، به این صورت که با استفاده از سه انگشت، به دنبال ۳ کلمۀ مشخص‌شده توسط شخصی دیگر، خواهیم بود. این مرحله حوزۀ دید شما را به چالش میکشد. سعی کنید در هر صفحه، بعد از دو یا حداکثر سه‌بار حرکت انگشتان، کل صفحه را بررسی کنید.
۳. روش حرفه‌ای (چهار انگشتی)
هرگز قبل از انجام دو مرحلۀ قبل، به سراغ این مرحله نروید! این مرحله نیاز به گذراندن تمرینات مربوط به حوزۀ دید دارد، چراکه در این قسمت باید یکبار با استفاده از جستجوی عمودیِ صفحه، تمام کلمات را از جلوی چشمان خود بگذرانید و کلمۀ مورد نظر را بیابید.
در اين مرحله چهار انگشت را، به صورتی که کل خط را دربرگیرد، از بالا به پایین به صورت زیگزاگ یا به شکل S حرکت می‌دهیم و در نهایت کلمۀ مورد نظر را پیدا میکنیم.
تند خوانی مجلات (یکی از بهترین تکنیک‌های تند خوانی)
به این تکنیک به عنوان یک دست‌گرمی نگاه کنید! درست مثل گرم کردن با حرکات کششی برای ورزش کردن، می‌توان با استفاده از مجلاتی که از موضوع و کلیت محتوای متون مطلع هستید، قبل از مطالعه متون دیگر آمادگی لازم برای شروع را داشته باشید. این آمادگی نیاز به رعایت یک نکته دارد:
خواندن پاراگراف اول و آخر، همیشه کمک‌کننده است!
در اکثر مطالبی که مطالعه میکنیم، پاراگراف اول نوعی معرفی از آنچه که کل متن ارائه می‌دهد، است. همچنین، پاراگراف آخر خلاصه‌ای از آنچه که در متن گفته شد، خواهد بود. بهتر است قبل از شروع به خواندن متن، از موضوع و محوریت متن اطلاع داشته باشیم، این کار باعث ایجاد آمادگی ذهنی برای مغز می‌شود و روند مطالعه را بهبود می‌بخشد.
قدم اول در مسیر یادگیری تندخوانی این است که باید مدام تمرین کنید تا در خواندن حرفه‌ای شوید. در ادامه به چند نکتۀ کلیدی برای حرفه‌ای شدن در تند خوانی اشاره خواهیم کرد:
موفقیت در تندخوانی
۱- تمرین، تمرین، تمرین و باز هم تمرین!
هر چقدر بگوییم تمرین باز هم کم است. بگذارید خیالتان را راحت کنیم، بدون تمرین تمامی نکات گفته شده بی‌فایده هستند. آموزش‌ها و تکنیک‌ها باید در یک برنامه‌ریزی منظم روزانه تکرار شوند تا نتیجۀ دلخواه به دست آید.
۲- با متون ساده آغاز کنید
به هیچ وجه از متون سنگین و پیچیده برای تمرین تندخوانی استفاده نکنید. رمان‌هایی که با یک بار خواندن آن‌ها متوجه مطلب می‌شوید، بهترین انتخاب هستند.
۳- از خط‌بر یا انگشت استفاده کنید
با این کار به مغز و چشم‌های خود فرمان می‌دهید تا با همدیگر هماهنگ شوند، این مورد را فراموش نکنید.
۴- سرعت مطالعه‌تان را ارزیابی کنید
قبل از شروع یادگیری تکنیک های تند خوانی، سرعت خواندن خود را اندازه‌گیری کنید و هر چه پیش می‌روید این سرعت را ارزیابی کنید، این کار باعث افزایش انگیزه می‌شود. در ادامه نحوۀ محاسبه سرعت مطالعه را بررسی خواهیم کرد:
محاسبه سرعت مطالعه
برای محاسبۀ سرعت مطالعه به نحو زیر عمل میکنیم:
یک متن کوتاه را در نظر بگیرید (مثلاً یک متن ۴۰ خطی). تعداد متوسط کلمات هر سطر را به دست آورید (مثلاً ۱۰ کلمه) و سپس آن را در تعداد سطرها ضرب کنید، ۴۰۰ = ۱۰ × ۴۰. پس اين متن 400 كلمه دارد، حالا متن را بخوانید و زمان آن را ثبت کنید. با استفاده از فرمول زیر سرعت مطالعۀ شما به دست می‌آید:
60*(زمان بر حسب ثانيه/تعداد كلمات)=سرعت مطالعه شما با واحد كلمه بر دقيقه(wpm)
يك راه ديگر براي اندازه گيري سرعت مطالعه آن است كه براي خود يك تايمر 1 دقيقه اي تنظيم كنيد و در مدت يك دقيقه از جاي مشخصي از متن شروع به مطالعه كنيد ،پس از اتمام يك دقيقه نقشه پاياني مطالعه را علامت زده و سپس تعداد خطوطي كه مطالعه كرده ايد را بشماريد ، تعداد كلمات دو يا سه خط را شمرده و ميانگين تقريبي تعداد كلمات هر خط را به دست آوريد، آنگاه حاصل ضرب تعداد خطوط در تعداد كلمات برابر است با سرعت مطالعه شما بر حسب تعداد كلمه بر دقيقه!
برای ارزیابی عدد به دست آمده از این راهنمايی استفاده میکنیم:
- سرعت خوانندۀ مبتدی، ۲۰۰ تا ۲۵۰ کلمه در دقیقه است.
- سرعت خوانندۀ متوسط، ۲۵۰ تا ۴۰۰ کلمه در دقیقه است.
- سرعت خوانندۀ ماهر، ۴۰۰ تا ۶۰۰ کلمه در دقیقه است.
تمرین ۳ ثانیه‌ای؟!
این تمرین با ریتم آهسته، بعد از تمرینی که توسط انگشت و دنبال کردن چشم انجام می‌شود، آغاز خواهد شد. توجه داشته باشید که همۀ تمرین‌ها و تکنیک‌های گفته شده در این مقاله، باید حتماً انجام شوند و انجام ندادن هر کدام از آن‌ها در روند یادگیری تند خوانی خلل ايجاد می‌کند.
برای انجام این تمرین، کتاب را به سه قسمت عمودی تقسیم کنید (هر خط به سه قسمت تقسیم می‌شود.) در این تمرین با ریتم آهسته ۱ … ۲ … ۳، که تقریباً یک ثانیه بین هر کدام فاصله است، شروع به خواندن میکنیم و با انگشت مسیر خواندن را طی کرده و به این صورت با هر شماره يك سوم خط را ديده(توجه كنيد كه متن خوانده نخواهد شد، تنها پرواز كلمات را خواهيد ديد!) و انگشت به قسمت بعدی می‌رود.
بعد از ۳ ثانیه، خواندن آن یک خط تمام می‌شود و به همین منوال خواندن متن را ادامه می‌دهیم. این تمرین را برای حداقل ۵۰ صفحه، تکرار کنید. حین انجام تمرین ۳ ثانیه‌ای رفته رفته فاصله ۱ ثانیه‌ای را کمتر و کمتر میکنیم.
تمرین با کتاب برعکس!
تمرین با کتاب برعکس، یک تمرین چالش‌برانگیز است که تند خوانی را وارد مرحله‌ای جدید می‌کند. در ابتدای انجام این تمرین، درک از متن بسیار پایین خواهد بود، اما رفته‌رفته این موضوع حل می‌شود و درک مطلب افزایش پیدا می‌کند.
در این تمرین از یک کتاب با نثر ساده و روان و ترجیحاً فاقد عکس استفاده کنید. در شروع کار، فاصله چشم از متن باید ۳۰ سانتی‌متر باشد. سعی کنید کم کم این مقدار را به ۴۰ و سپس ۵۰ سانتی‌متر برسانید. توجه داشته باشید که تمامی این موارد باید به مرور صورت بپذیرند.
براي اين تمرين به صورت ذهنی ۲ تا ۳ دقیقه زمان در نظر بگیرید و از بالای سمت راست کتاب برعکس‌شده شروع کنید و با کمک انگشت خود شروع به مثلا خواندن کنید؛ از خود انتظار درک متن نداشته باشید، فقط پرواز كلمات را ببينيد و تنها به ديدن متن اکتفا کنید. بعد از پایان زمان ۲-۳ دقیقه‌ای، چند ثانیه مکث کنید و دوباره شروع کنید. مثل تمرین قبل، این تمرین را برای حداقل ۵۰ صفحه تکرار کنید.
گرم کردن چشم‌ها
برای گرم کردن چشم‌ها روزانه چند دقیقه زمان برای آن در نظر بگیرید. این تمرین‌ها شامل چرخاندن چشم‌ها به صورت مدور ، مالش پلک‌ها با دست، عقب و جلو کردن انگشت روی بینی و دنبال کردن حرکت آن با چشم‌ها است.(همين الان براي دريافت تمرينات حرفه اي در تقويت عضلات چشم حتما به صفحه اينستاگرام ما سر بزنيد!)
ستاره
این تمرین یکی از معروف‌ترین تمرینات مربوط به گرم کردن چشم و تند خوانی است. روی یک کاغذ(ترجيحاً A3) ، ستاره‌ای بزرگ مانند شکل زیر بکشید ،برگه را با فاصله 20 تا 30 سانتي متري از چشم خود قرارداده و اضلاع آن را با حرکت چشم دنبال کنید. این تمرین را ۲ الی ۵ دقیقه انجام دهید.
جستجوی کلمات
با حرکت چشم‌ها، کلمات موجود در ستون سمت راست را در کم‌ترین زمان ممکن از بین کلمات مقابل آن بیابید. زمان محاسبه شده را نوشته و سعی کنید در دفعات بعد این زمان را کاهش دهید.
جستجوی اعداد
در شکل زیر اعداد ۱ تا ۵۰ به صورت بهم‌ریخته قرار دارند. در این تمرین باید سعی کنید تا با حرکت چشم‌ها به ترتیب این اعداد را پیدا کنید. زمان این کار را یادداشت کرده و سعی کنید در دفعات بعدی این زمان را کاهش دهید.
سرعت سطری
این تمرین یکی از معروف‌ترین تمرین‌های تند خوانی دنیاست. با حرکت چشم‌ها و با بالاترین سرعت ممکن، خطوط بین عددهای ۱ و ۲ را دنبال کنید.
جستجوی اعداد پیشرفته
این تمرین یکی از تمارین کتاب تونی بوزان، نابغه تند خوانی و تقویت حافظه است که باید عدد نوشته شده در ستون سمت چپ را در بین ستون‌های دیگر پیدا کنید.
تمرینات افزایش حوزه دید
اولین تمرین حوزه دید
این تمرین شما را با نحوۀ انجام تمرین‌های حوزۀ دید آشنا می‌کند؛ در این تمرین باید سعی کنید تا با تمرکز روی ستون وسط، ستون‌های سمت راست و چپ آن را، حتی به صورت مبهم و تار، مشاهده کنید.
تمرین اعداد
در این تمرین مانند تمرین قبل، باید با تمرکز بر روی نقاط ستون اول، اعداد موجود در ستون‌های چپ و راست را تشخیص داد. در ابتدا ممکن است این کار کمی دشوار باشد.
تمرین عبارت‌خوانی
در این تمرین باید با تمرکز بر کلمات وسط جملات، کل عبارت را تشخیص دهید.
جمله‌خوانی (عبارت‌خوانی پیشرفته)
نحوۀ انجام این تمرین همانند تمرین قبل است و باید با تمرکز بر کلمۀ وسط هر عبارت، کل عبارت را تشخیص دهید. این کار را با انواع متون ديگر انجام دهید.
حوزه دید متنی
این تمرین یکی از پیشرفته‌ترین تمرین‌های حوزۀ دید می‌باشد. در این تمرین سعی کنید تا با تمرکز بر روی خط وسط، متن سمت چپ و راست آن را تشخیص دهید.
در این بخش و بخش اول سعی داشتیم تا مهم‌ترین تکنیک ها و روش‌های تندخوانی را بررسی کنیم و تمرین‌های مهم آن را ارائه دهیم. دیدیم که تندخوانی یک مهارت است و اصول خاص خود را دارد، برای همه خصوصا مترجمان حرفه ای که قصد انجام ترجمه های فوری را دارند، لازم و ضروری است. تمامی مواردی که گفته شد نیاز به تکرار زیاد دارند تا اثربخشی لازم را در سرعت و کیفیت مطالعۀ خود مشاهده کنیم. چه راه‌کارهای دیگری برای افزایش تند خوانی می‌شناسید؟ با ما در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید