راه های تقویت حافظه
راه های تقویت حافظه
تقویت حافظه ، یکی از مهم ترین راه ها برای موفقیت و افزایش درجه افراد در جامعه است. چرا که با داشتن یک حافظه قدرتمند،شما زودتر یاد می‌گیرید، سریع تر به یاد می‌آورید و سرعت عملکرد مغزتان بیشتر از بقیه خواهد بود. فکر نکنم کسی را پیدا کنید که دوست نداشته باشد به محض شنیدن یا خواندن مطلبی بتواند آن را به راحتی در ذهن خود نگه دارد و در موقع لازم از آن استفاده کند. من در این مقاله سعی کردم مهم ترین مباحثی که در رابطه با تقویت حافظه وجود دارد را با شما در میان بگذارم و بهترین تکنیک آن را برایتان بیان کنم. خب، قرار است در این مقاله با موارد زیر آشنا شویم:
- آیا تقویت حافظه ممکن است؟
- حافظه چگونه کار می‌کند؟
- تقويت حافظه بلند مدت
- تقویت حافظه از لحاظ روحی
آيا تقويت حافظه ممكن است؟
شاید این سؤال ذهن بعضی از افراد را درگیر خودش کرده باشد که آیا اصلاً ما در تقویت حافظه خودمان می‌توانیم تأثیری داشته باشیم؟ یا اینکه تقویت حافظه امری خدادادی است و ما هیچ دخل و تصرفی در آن نخواهیم داشت؟
اولین و مهم ترین دلیل برای امکان یک چیز، وقوع آن چیز است، یعنی وقتی ما می‌بینیم که افراد زیادی توانسته‌اند قدرت حافظه خودشان را تغییر دهند و قدرت حافظه شان کم یا زیاد شده، نشان می‌دهد که این امر شدنی است و حافظه، فرایندی متغیر است که با کارهایی که ما در طول زندگیمان انجام می دهیم دائماً در حال تغییر است.
دلیل دیگر برای این موضوع این است که ما می‌بینیم بسیاری از متفکرین و همچنین در بین دستورات دینی ما این موضوع را مطرح شده که می‌توان برای تقویت حافظه کارهایی را انجام داد تا این امر محقق بشود.
حافظه چگونه کار می کند؟
حالا که متوجه این قضیه شدیم که تقویت حافظه امری شدنی است، بهتر است قبل از ورود به راه های تقویت حافظه، بدانیم که حافظه دقیقاً چگونه عمل می‌کند تا بهتر بتوانیم با این فرایند ارتباط برقرار کرده و آن را فرا بگیریم.
طبق نظریه اتکینسون و شیفرن، حافظه ما به سه بخش تقسیم می شود.
1. حافظه حسی: در این نوع حافظه، اطلاعات از طریق حواس ما مثل دیدن یا شنیدن وارد مغز ما می‌شود که مدت باقی ماندن آن در ذهن چند ثانیه بیشتر نخواهد بود. مثل زمانی که با ماشین از کنار تابلویی رد می‌شویم و دقت چندانی به آن نمی‌کنیم. مغز ما اجازه نمی‌دهد که این اطلاعات مدت زیادی در مغز بماند، چرا که اگر قرار بود ما هرچه می‌شنویم و یا هر چه می‌بینیم، در ذهنمان باقی بماند احتمالا دچار جنون می‌شدیم.
2. حافظه کوتاه مدت: این حافظه مدت زمان بیشتری اطلاعات را در مغز نگه داری می‌کند و این زمانی است که ما با دقتِ آگاهانهِ بیشتری به وقایع توجه می‌کنیم. این اطلاعات مدت زمان حدود 20 تا 30 ثانیه در ذهن باقی خواهد ماند و اگر تکرار شود وارد حافظه بلند مدت خواهد شد و در غیر این صورت از حافطه پاک خواهد شد.
3. حافظه بلند مدت: در این حافظه اطلاعات، مدت زمان بیشتر و شاید همیشگی در مغز باقی می‌ماند.
پس به طور کلی می‌توان گفت وقتی ما چیزی را می‌بینیم یا می‌شنویم، ابتدا وارد حافظه حسی می‌شود، سپس اگر کمی به آن دقت کنیم وارد حافظه کوتاه مدت و اگر آن را تکرار کنیم وارد حافظه بلند مدتمان خواهد شد.
البته میزان تکرار و ماندن اطلاعات در ذهن بستگی به قدرت حافظه ما دارد که من در این مقاله راه هایی را برای تقویت این موضوع بیان خواهم کرد.
تقویت حافظه بلند مدت
حالا که با سه بخش مهم حافظه آشنا شدید، شاید متوجه شده باشید که وقتی از تقویت حافظه حرف می‌زنیم منظور، تقویت حافظه بلند مدت است. چون ما در فرایند یادگیری و مطالعه خودمان می‌خواهیم که مطالبی که مثلاً مطالعه می‌کنیم، آن را مدت زمان بیشتری در مغز خود نگه داریم.
اما باید این نکته را متوجه باشید که مهم ترین عامل در تقویت حافظه تکرار آن مطلب است. چرا که هرچه قدر حافظه ضعیف باشد، می‌شود با تکرار، آن موضوع را در ذهن خود تثبیت کرد. بنابراین هدف ما از ارائه راهکارهای تقویت حافظه این است که در کمترین زمان، بیشترین مطلب را به مدت طولانی تری در ذهن خود نگه داریم.
تقويت حافظه روحي
بُعد روحانی ما، خیلی خیلی قو‌ی‌تر از وجه جسمانی ما است و قدرت بسیار زیادی برای تقویت حافظه دارد. ساده‌تر بگوییم، قدرت ذهن خارق العاده ما بسیار قوی تر از جسم ما است و اکثر اوقات دیده شده که مسائل روحی، تاثیرات فراوانی بر روی جسم افراد گذاشته است.
مثلاً شخصی که دارای جسم معلول و ضعیفی بوده با کار کردن بر روی روح خود چنان قدرتی پیدا کرده که قادر به انجام اموری است که شاید افراد سالم از پس آن بر نیایند و همین طور بالعکس این موضوع، افرادی که دارای جسمی سالم بودند و چون از لحاظ روحی ضعیف بودند، از پس کارهای ساده هم بر نیامده اند.
پس وقتی ذهن قوی داشته باشیم، جسم قوی هم پیدا می‌کنیم. شاید با خودتان بگویید که چون ما ذهن قوی نداریم نمی‌توانیم حافظه قوی داشته باشیم، اما اصلاً آنطور که فکر می‌کنید نیست. جالب است بدانید که هیچ کسی از روز تولد حافظه قوی نداشته است، فقط با تلاش و تمرین توانسته‌اند به موفقیت برسند.
در ادامه قرار است راهکارهای روحی تقویت حافظه را با هم بررسی کنیم، پس خیلی دقیق به آنها توجه کنید.
1. ذهن آرام و تقویت حافظه
ذهن شلوغ و نا آرام همچون انبار به هم ریخته ای است که اگر بخواهیم وسیله جدیدی در آنجا دهیم شاید به راحتی ممکن نباشد و اگر بخواهیم آن را به زور جا کنیم، احتمالاً یا درست جا نمی‌شود و یا کل وسایل دیگر انبار بر سرمان خراب خواهد شد. پس خیلی بهتر است که ابتدا وسایل انبار را مرتب و به صورت منظمی در قفسه ها بچینیم. این موقع است که خواهیم دید کلی فضای خالی برای وسایل جدید هم باز خواهد شد.
پس سعی کنید حتماً قبل از شروع یادگیری یا مطالعه خودتان، ذهن خود را از مسائل دیگر خالی کرده، چند نفس عمیق کشیده و شروع به مطالعه کنید. با این کار مطمئناً مطالب مدت زمان بیشتری در ذهن شما خواهد ماند و در غیر این صورت مطالب وارد حافظه کوتاه مدت شما می‌شود و بعد از گذشت دقایقی از ذهن شما خارج خواهد شد.
2. اهمیت تمرکز در تقویت حافظه
وقتی ما کاری را با تمرکز و دقت بیشتری انجام می‌دهیم، هم راحت تر و هم مدت زمان بیشتری مطالب در ذهن ما باقی می‌مانند.
تمرکز واقعی یعنی این که هر وقتی یا زمانی که بخواهید، توجه خودتان را به یک موضوع خاص جلب کنید. نه این که روی هر موضوعی که دوست داشتید تمرکز کنید. برای این که تمرکز واقعی را یاد بگیرید باید تکنیک‌هایی را آموزش دیده باشید که این مسیر را برایتان هموار می‌سازد.
3. معجزه تجسم و تصور در تقویت حافظه
بسیاری از کسانی که در حوزه تقویت حافظه کار می‌کنند، معتقدند که وقتی نیم کره راست مغز فعال شود، مطالب بیشتری در حافظه باقی می‌ماند و و باعث افزایش خلاقیت ما خواهد شد و همین طور که می‌دانید تصاویر در سمت راست مغز پردازش میشوند.
پس چقدر خوب است ما از این قابلیت مغز استفاده کنیم و کلمات و عبارات را به صورت تصاویر درآورده و به ذهن بسپاریم. هر چه قدر که این تصاویری که می‌سازید منحصر به فردتر و عجیب تر باشند، مدت زمان بیشتری در حافظه باقی خواهند ماند. پس خلاقیت به خرج دهید و سعی کنید به به خاطر سپردن کدها و رمز ها را تبدیل به بازی کنید.
دقت کرده‌اید وقتی کسی به شما چیزی را می‌گوید سعی می‌کنید از آن یک تصوری برای خودتان بسازید؟ چرا که تأثیر تصور کردن در حافظه ما 50 درصد است. یعنی به مدت بیشتری مثل دو یا سه ماه در یاد و خاطر شما می‌ماند. پس تا جایی که می‌توانید تصور کنید. چرا که تصویرسازی موضوعی باعث می‌شود که دائماً ذهنتان درگیر آن باشد.
۴. مدیتیشن کنید
حافظه فعال تقریباً شبیه دفترچه یادداشت مغز شماست، جایی که اطلاعات جدید موقتا نگهداری می شوند. هنگامی که نام کسی یا آدرسی که می خواهید بروید را می شنوید، این اطلاعات را در حافظه فعالتان نگه می‌دارید تا اینکه کارتان با این اطلاعات تمام شود. اگر این اطلاعات بیشتر از این برایتان استفاده ای نداشته باشد، مغزتان اجازه می دهد به کل پاک شوند. اما اگر استفاده داشته باشند، به حافظه بلند مدت سپرده می شوند. آنجا می توانند تقویت شده و بعداً به یاد آورده شوند.ساده ترين روش مديتيشن را در اين مقاله بخوانيد.
حافظه فعال چیزی است که هر روز استفاده می کنیم. پس اگر قوی تر باشد، زندگی روزانه ما را خیلی راحت تر می کند. در اکثر بالغین این حافظه در حدود حداکثر ۷ مورد را می تواند در خود نگه دارد. اگر شما از ظرفیت حداکثری حافظه تان استفاده نمی کنید، مدیتیشن می تواند شما را در تقویت حافظه یاری دهد.
تحقیقات نشان داده شرکت کنندگانی که قبلاً هیچ تجربه ای در مدیتیشن نداشتند، تنها در ۸ هفته توانستند حافظه فعالشان را بهبود ببخشند. مدیتیشن با قدرت خود به ما کمک می کند تمرکز کنیم. همچنین پس از ۲ هفته اثرات مثبت اثبات شده ای روی نمرات آزمون های استاندارد و حافظه فعال داشته است.
سوالی که پیش میآید این است که چرا مدیتیشین برای حافظه مفید است؟ درطول مدیتیشن مغز شما در پردازش اطلاعات مانند حالت عادی فعال نیست. بنابر این در این زمان استراحت کوتاهی به مغز شما داده می شود که ذهن خود را خالی کنید. در این حالت نه تنها استرس کمتری را احساس خواهید کرد بلکه چیزهای بیشتری هم به یاد می آورید.
۵. از حافظه تان کار بکشید
وایلا ثارپ، رقصنده و طراح رقص مشهور آمریکایی، در زمینه‌ی تمرین حافظه به نتایج جالبی دست یافته است. وی می‌گوید هر وقت پای تماشای اجراهایی که خودش طراحی کرده می‌نشیند، سعی می‌کند ۱۲ تا ۱۴ مورد از اصلاحاتی را که قصد دارد بعدتر با گروهش در میان بگذارد، حفظ کند. چنانچه فکر می‌کنید حفظ کردن این تعداد اصلاحات، کار شاقی نیست، سخت در اشتباه هستید! ثارپ در کتاب عادت خلاق ادعا می‌کند اغلب مردم فقط می‌توانند حداکثر سه مورد از اصلاحات را به یاد بیاورند.
مقصود ثارپ این است که یاد بگیرید نکات مورد نظرتان را یادداشت نکنید، بلکه به ذهن بسپارید و سپس سعی کنید هر نکته را از حفظ با دیگران به بحث بگذارید. پژوهش‌هایی که پیرامون قدرت مغز انجام شده‌اند نیز به تأثیر مثبت این تمرین اذعان دارند. فعالیت‌های ذهنی، به ویژه فعالیت‌هایی که عملکرد مغز را در تمامی سطوح (دریافت، یادآوری و تفکر) تحریک می‌کنند، موجب بهبود بهره‌وری مغز میشوند.
۶. فعالیت جدید یاد بگیرید
بدیهی است که هرچه بیشتر از مغزتان کار بکشید، عملکرد مغز بهبود می‌یابد. مثلاً یادگیری یک ساز جدید موجب خواهد شد در تبدیل اطلاعات دیداری (نُت موسیقی) به یک کار عملی (نواختن ساز) مهارت بیشتری پیدا کنید. یا یادگیری یک زبان جدید، مغزتان را با طرز تفکری متفاوت مواجه خواهد کرد و ناگزیرتان می‌کند خودتان را به شیوه دیگری ابراز کنید.
۷. وب گردی کنید
بر اساس یافته های دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس، دست کم یک ساعت در روز را به وب گردی و مطالعه مطالبی اختصاص دهید که به آنها علاقه مند هستید. به طور مثال، پیدا کردن مناطق گردشگری برای تعطیلات. این کار باعث تحریک قسمت قدامى مغز می شود که وظیفه کنترل حافظه کوتاه مدت را به عهده دارد.
هنگام وب گردی و جست و جود در اینترنت، مدارهای عصبی موجود در تصمیم گیری، دید سه بعدی و مهارت های زبانی بسیار فعال می شوند. البته منظور، جست و جوهای بی فکر و بی هدف نیست. هر چقدر مسائلی که در اینترنت به دنبال آنها می گردیم سخت تر پیدا شوند، تاثیر بیشتری روی فعالیت بیشتر مغز می گذارند و موجب افزایش اکسیژن دریافتی توسط مغز می شود.
۸. مسائل ریاضی را به طور ذهنی حل کنید
با هر شغلی که دارید و در هر شرایطی که هستید، مطمئناً طی روز بار ها پیش می آید که حساب کتاب هایی انجام دهید. سعی کنید تا جایی که می شود آنها را بدون ماشین حساب و به صورت ذهنی و یا حداقل با قلم کاغذ حساب کنید. بدون مداد و کاغذ یا ماشین حساب در ذهنتان فعل و انفعالاتی انجام می شود که همانند یک تمرین عالب برای مغز است.
۹. افزایش ارتباطات اجتماعی
جالب است بدانید که تعاملات اجتماعی مداوم از بروز هرگونه بیماری روحی و ذهنی پیشگیری می‌نماید و همچنین موجب تقویت حافظه نیز مي‌شود. گوشه‌گیری از اجتماع موجب می‌شود تا علاقه‌مندی‌ها و تحریکات مغزی تا اندازه زیادی کاهش پیدا نمایند.
ازاین‌رو به بیماری‌ها و اختلالات روحی همانند افسردگی منجر می‌شود. صحبت کردن با دیگران کمک می‌کند تا مسائل مختلفی را به یاد آورده، از منطق و خلاقیت خود استفاده نموده، ارتباط‌های احساسی را تقویت کرده و دانش و تفکرات خود را افزایش دهید. ارتباط اجتماعی با کارکرد مغز و میزان شادی انسان‌ها ارتباط مستقیم دارد.
۱۰. تمرین های تقویت حافظه را انجام بدهید
حافظه ما مثل عضلات بدنمان است. هرچقدر بیشتر از آن کار بکشیم و ورزشش دهیم، قدرت و عملکردش بیشتر خواهد شد.
تمرین ها و بازی های فراوانی وجود دارد که کمک زیادی به تقویت حافظه ما می‌کند. مثلاً حل کردن معما، چیستان و حفظ کردن اشعار، بازی با کلمات و اعداد، تمرین هایی هستند که کمک می‌کنند حافظه ما به تحرک وادار شود و هرچه بیشتر این تمرین ها و بازی ها انجام دهیم، حافظه ما قوی تر خواهد شد.در اين مقاله مي توانيد با چند بازي حافظه آشنا شويد
ممنون از توجه شما 🙂
دیدگاهتان را بنویسید